Możliwości pianina cyfrowego

Często klienci pytają, jakie są zalety, a jakie wady pianina cyfrowego w porównaniu z pianinem tradycyjnym (akustycznym).

Najbardziej oczywiste, ale istotne zalety pianina cyfrowego to:

• niższa cena: dobre nowe pianino cyfrowe to koszt od 3000zł, nowe dobre pianino akustyczne to kilkanaście tyś. złotych
• mobilność i łatwość transportu (pianino cyfrowe można przewieźć samochodem osobowym, waga pianina akustycznego do ok 250kg)
• możliwość wyciszenia pianina cyfrowego podczas ćwiczenia dzięki grze na słuchawkach (często są 2 wyjścia słuchawkowe, tak że nawet lekcje mogą odbywać się z odsłuchiwaniem przez słuchawki)
• brak potrzeby strojenia pianin cyfrowych (oszczędność ok. 100zł/kwartał)
• w przypadku pianin cyfrowych nie ma konieczności utrzymywania restrykcyjnych warunków temperatury i nawilżenia, tak jak jest to w przypadku pianin akustycznych

Klawiatura i brzmienie pianin cyfrowych w porównaniu z akustycznymi:

Inne różnice pomiędzy pianinem tradycyjnym a cyfrowym nie są już tak oczywiste. Brzmienie pianin cyfrowych powinno być jak najbliższe dźwiękowi pianina tradycyjnego. Dynamiczna ważona klawiatura oznacza, że różnica między pianinem cyfrowym a tradycyjnym powinna być naprawdę mała lub niezauważalna - klawisze w taki sam sposób reagują na uderzenie i przekazują dynamikę.
Jednak zwolennicy pianina tradycyjnego mogą wskazywać na różnice, które dla niektórych będą zauważalne: czasem brzmienie pianin cyfrowych wydaje się mniej pełne, a dźwięk może wydać się sztuczny. Zarówno przy pianinie cyfrowym jak i tradycyjnym, brzmienie instrumentu warto wypróbować "na żywo", tak, by mieć pewność, że jest to instrument, z którego będziemy korzystać przez wiele lat.

Możliwości techniczne pianin - porównanie:

Pianina cyfrowe dają też bardzo szerokie możliwości techniczne. Dostępne są takie opcje jak różnorodne brzmienia, nagrywanie, łączenie brzmień, korzystanie z akompaniamentu i rytmów i wiele innych opcji. Niektóre modele pianin cyfrowych oferują system nauczania, umożliwiający wykonanie zaawansowanych utworów nawet jeśli dopiero rozpoczyna się naukę. Funkcje te są przydatne, by swobodniej traktować muzykę. Często gra na pianinie kojarzy się tylko z utworami Bacha czy Mozarta, zagranymi z obawą i stresem na egzaminie w szkole muzycznej. Zapomina się o tym, że muzyka powinna przede wszystkim być radością. Pianino cyfrowe pozwala na pewnego rodzaju "oswojenie się" z pianinem, dzięki licznym opcjom dodatkowym, np:

• przez różnorodne utwory demonstracyjne
• przez możliwość dołączenia akompaniamentu, który sprawia, że utwór wydaje się dużo bardziej zaawansowany
• przez możliwość gry w różnych brzmieniach - organów, skrzypiec, orkiestry smyczkowej i wielu wielu innych

Aby poznać dostępne funkcje i opcje pianin cyfrowych, zapraszam do przeczytania poniższych wpisów:

Dowiecie się Państwo czym jest polifonia, liczba brzmień, akompaniament, efekty reverb, chorus, dual, layer, brillance i wiele innych:

Klawiatura i brzmienie (czym jest polifonia, liczba głosów, liczba brzmień, klawiatura ważona,...)

Podstawowe funkcje pianin cyfrowych  (rejestracja utworów, ustawień, moc głośników, ...)

Dodatkowe parametry pianin cyfrowych (layer, split, reverb, dual, transpozycja, metronom, ...)

Możliwości instrumentów cyfrowych - przykład:

Nadzwyczajne możliwości organów cyfrowych są zaprezentowane poniżej:

http://www.ted.com/talks/qi_zhang_s_electrifying_organ_performance

Jest to profesjonalne wykonanie utworu na instrumencie cyfrowym - co prawda nie na pianinie, ale organach cyfrowych. Wystąpienie to pokazuje, że dla obecnych wykonawców nie ma granic - tu jedna osoba wykonuje utwór na organy i orkiestrę - szczerze polecam wysłuchanie. 

Jakie pianino wybrać - cyfrowe czy akustyczne? 

Dyskusja nad wyższością jednego z tych instrumentów nie powinna prowadzić do rozstrzygnięcia. W uproszczeniu można stwierdzić, że pianino tradycyjne oferuje pewność naturalnego brzmienia, a pianino cyfrowe daje niezwykłe możliwości techniczne, jednak jest to uogólnienie. Pianino tradycyjne też oferuje niezwykłe możliwości wykonawcze, a pianino cyfrowe piękne, naturalne brzmienie z możliwościami dynamicznymi jak w pianinie tradycyjnym. 

Pianino cyfrowe czy keyboard?

Jakie są główne różnice między pianinem cyfrowym a keyboardem?

Zalety pianina cyfrowego:

• Ważona, dynamiczna klawiatura:

Pianino cyfrowe ma jedną najistotniejszą cechę: ważoną, dynamiczną klawiaturę, która jak najwierniej przypomina klawiaturę w pianinie klasycznym. Oznacza to, że sposób wydobycia dźwięku jest taki sam: jeśli klawisz dotkniemy cicho i spokojnie, to dokładnie tak on zabrzmi, jeśli będziemy zwiększać dynamikę, to nasze emocje będą przekazywane przez instrument. Pianino cyfrowe przekazuje nie tylko stopień głośności, ale też barwę dźwięku i emocje grającego.
Keyboardy, nawet te posiadające dynamiczną klawiaturę, nie imitują tradycyjnego pianina w tak doskonały sposób. Często klawiatura keyboardów jest opisana jako "połowicznie-ważona" ("semi-weighted"). Taki mechanizm taka daje mniejszą kontrolę nad klawiaturą, choć pozwala na szybszą grę. Klawiatura określona jako "fully weighted" daje lepszą kontrolę nad dźwiękiem oraz wrażenie gry zbliżone do pianina akustycznego. Przyzwyczajenie się do wydobycia dźwięku w sposób wystarczający dla keyboardu, jest niewystarczający dla pianina i taki nawyk może utrudnić potem poprawną grę na pianinie. Ciekawym doświadczeniem może być wykonanie na keyboardzie Nokturnów Chopina, gdzie potrzeba lekkości, łagodności. Keyboard pozostaje niewrażliwy na emocje grającego, reagując jedynie (przy dynamicznej klawiaturze) poziomem nagłośnienia.

•  Dynamika oddająca emocje grającego:

Poza mechaniką klawiatury, keyboard różni się od pianina również sposobem generowania dźwięku. W keyboardach dźwięk jest bardziej sztuczny, co wynika z faktu, że jest on najczęściej generowany za pomocą cyfrowego generatora. W przypadku pianin cyfrowych dąży się do jak najwierniejszego odwzorowania dźwięku instrumentów akustycznych, dlatego też najczęściej do pianin cyfrowych wgrywane są próbki / sample, uwzględnia się też głośność drgania struny i inne szczegóły pomijane w keyboardach.

Zazwyczaj głośniki zastosowane w keyboardach są o mniejszej mocy niż te w pianinach cyfrowych, co wynika z zastosowania mniejszych głośników. Warto jednak zwrócić uwagę, że coraz częściej różnice w specyfikacjach i głośnikach zacierają się, jednak dominującą różnicą pozostaje różnica w zastosowanym mechaniźmie klawiatury.

Keyboard a Etiuda Rewolucyjna:
Wyobraźmy sobie Etiudę Rewolucyjną Chopina: utwór piękny, pełen pasji, porywający. Akord rozpoczynający to olbrzymi ładunek energetyczny. W takim utworze szczególnie ważny jest sposób wydobycia dźwięku i dynamika grającego, które decydują o barwie akordu. Keyboard oferuje tu jedynie zwiększenie głośności.
Po pierwszym akordzie jest solowe zejście lewą ręką, gdzie dźwięk powinien być mocny, trzymający w napięciu. Tu pianino cyfrowe wydobędzie moc fortepianu, nasze emocje przełożą się na brzmienie, usłyszymy pełne napięcia zejście do basów zakończone potężnym akordem. W przypadku keyboardu grający na pewno wydobędzie forte, jednak może być zdziwiony jak jego emocje są tłumione przez niewzruszoną klawiaturę. Lewa ręka ropocznie solową partię, której moc będzie można usłyszeć dzięki opcji głośności. Tym większe będzie rozczarowanie, gdy w pełnej napięcia solowej partii basów"skończy się" nam klawiatura. 
"Dla Elizy" na keyboardzie:
Jednak w pierwszych latach nauki rzadko sięga się po etiudy Chopina. Nietrudnym, a zawsze wywołującym aplauz publiczności, jest popularny utwór "Dla Elizy" Beethovena. Tu, powracający kilkakrotnie temat, wymaga dynamiki i róźnorodności barwy. Keyboard pozwoli nam zacząć cicho, pianissimo, powtórzenie już głośniej (mezzo forte), ale na ile powtórzeń starczy nam cierpliwości, by zachwycać się poziomem głośności? Z kolei wczęści środkowej, będzie trzeba ominąć kilka taktów, gdyż w prawej ręce"skończy się" nam klawiatura.

• Pedały:

Dodatkową, choć nie kluczową różnicą jest fakt, że w keyboardach nie jest dostępna opcja pedalizacji. Czyli nie można korzystać z pedałów - więc odpowiednio wydłużać czy wyciszać brzmień jak w instrumentach akustycznych. Warto też zwrócić uwagę, że nawet pianina cyfrowe o typie budowy "slim, czyli w formie prostopadłościanu a nie o klasycznej budowie, mają nienaturalne położenie pedałów. Pedały są zbyt wysunięte do przodu i korzystanie z nich nie jest wygodne.

Zalety keyboardu:

Keyboard posiada wiele zalet niedostępnych dla pianina cyfrowego:

• Funkcje dodatkowe dostępne w keyboardzie:

Keyboard świetnie sprawdza się w zespole, najczęściej jako akompaniament. Bardzo często specyfikacja techniczna prawie każdego keyboardu jest imponująca- liczba barw: 500 czy 600, podczas gdy pianino wielokrotnie mniej, funkcja samplingu na 10 sekund, liczba rytmow: 300... Specyfikacja wspaniała, warto jednak wypróbować brzmienie instrumentu.

• Łatwość przenoszenia:

Waga keyboardów to zazwyczaj kilkanaście kg. Łatwo więc instrument przenosić. Waga pianina cyfrowego to kilkadziesiąt kilogramów. W pianinach cyfrowych o klasycznej obudowie, często też niemożliwe jest korzystanie z samej klawiatury, ponieważ głośniki są od spodu głównej części. Stąd transport pianin cyfrowych jest znacznie bardziej kłopotliwy.

Różnice w wyglądzie:

W uproszczeniu można przedstawić keyboard, jako samą klawiaturę, podczas gdy pianino cyfrowe to instrument z wbudowaną klawiaturą, obudową i pedałami. 

Piszę o "uproszczeniu", ponieważ coraz częściej spotyka się opcję zakupu keyboardu / stage piano, do których można dokupić obudowę. Przykładem może być Roland F-20, prezentowany na stronie zarówno w sekcji "stage piano" jak i "pianino cyfrowe", tylko z inną obudową. Poniżej dokładnie ten sam instrument, tylko z różną podstawą:

F-20 jako stage piano.

F-20 jako pianino cyfrowe.

Jaką więc podjąć decyzję wybierając instrument?

Wystarczy odpowiedzieć sobie na pytanie, co jest dla nas ważniejsze: instrument reagujący brzmieniem i barwą na przekazywane emocje czy też świetne specyfikacje techniczne oraz łatwość transportu?